Οι Διατροφικές Διαταραχές αποτελούν σοβαρές ψυχικές ασθένειες που σχετίζονται με την διατροφή και μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές επιπλοκές στην υγεία.
Στην εποχή μας γενικά, έχει αποδοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην εικόνα σώματος και συχνά συνδέεται με την αυτοεκτίμηση και την κοινωνική αποδοχή.
Τα πρότυπα ομορφιάς που προβάλλονται πιέζουν τους ανθρώπους να επιδιώκουν ένα ιδανικό λεπτό και γυμνασμένο σώμα και η πίεση αυτή, συνδυαστικά με κοινωνικούς και ψυχολογικούς παράγοντες, οδηγούν πολλούς σε ακραίες συμπεριφορές γύρω από τη διατροφή και τη γυμναστική.
Αυτές οι ακραίες συμπεριφορές αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης διαταραχών πρόσληψης τροφής οι οποίες δημιουργούν έναν φαύλο κύκλο αρνητικών σκέψεων και συμπεριφορών που απαιτούν εξειδικευμένη παρέμβαση για την αντιμετώπισή τους.
Συνεπώς, η θεραπεία τους είναι ζωτικής σημασίας για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ατόμων που υποφέρουν από αυτές.
Τι είναι οι Διατροφικές Διαταραχές
Οι Διατροφικές Διαταραχές όπως προαναφέρθηκε, αποτελούν σοβαρές ψυχικές παθήσεις.
Εμφανίστηκαν αρχικά στις δυτικές χώρες, ενώ πλέον τις συναντάμε παντού και ο επιπολασμός τους αυξάνεται συνεχώς παγκοσμίως. Η συνήθης ηλικία έναρξης τους είναι η εφηβεία και αφορούν κυρίως κορίτσια ή γυναίκες. Ωστόσο, μπορούν να επηρεάσουν όλους ανεξάρτητα από την ηλικία, το φύλλο, την εικόνα σώματος, το κοινωνικοοικονομικό επίπεδο και την σεξουαλική προτίμηση.
Χαρακτηρίζονται από διαταραγμένη σχέση με το φαγητό, υπερβολική ανησυχία για την εικόνα σώματος και επικίνδυνες συμπεριφορές αποσκοπώντας στον έλεγχο του βάρους. Οι συνέπειες τους ενδέχεται να είναι εξαιρετικά σοβαρές ή να προκαλέσουν ακόμα και τον θάνατο.
Η έγκαιρη ανίχνευση και παρέμβαση, είναι ιδιάζουσας σημασίας στις Διατροφικές Διαταραχές και την έκβαση της θεραπείας.
Ποιες είναι οι Διατροφικές Διαταραχές
Σύμφωνα με την Αμερικάνικη Ψυχιατρική Εταιρεία οι κύριοι τύποι Διατροφικών Διαταραχών είναι οι εξής:
1.Νευρική Ανορεξία
Χαρακτηρίζεται από το εξαιρετικά χαμηλό σωματικό βάρος, τον έντονο φόβο αύξησης του καθώς και την διαστρεβλωμένη αντίληψη του σώματος.
Ένα Ανορεξικό άτομο, νιώθει χοντρό όσο αδύνατο και να είναι. Προσπαθεί με κάθε τρόπο να αδυνατίσει και συνήθως αρνείται ότι έχει πρόβλημα.
Υπάρχουν δύο τύποι Ανορεξίας, ο περιοριστικός και ο καθαρτικός. Στον περιοριστικό τύπο, το άτομο χάνει βάρος μέσω νηστείας και υπερβολικής άσκησης. Στον καθαρτικό τύπο, το άτομο μετά την κατανάλωση τροφής προκαλεί εμετό ή χρησιμοποιεί καθαρτικά για να αποβάλει τις θερμίδες που κατανάλωσε.
2. Νευρική Βουλιμία
Η Νευρική Βουλιμία χαρακτηρίζεται από συχνά επεισόδια υπερφαγίας, δηλαδή κατανάλωση πολύ μεγάλης ποσότητας φαγητού χωρίς πείνα.
Τα υπερφαγικά επεισόδια συνοδεύονται από προσπάθειες απαλλαγής της τροφής, μέσω εμετού ή άλλων μεθόδων. Η Βουλιμία είναι η πιο αθόρυβη από τις Διατροφικές Διαταραχές, μιας και όσοι νοσούν από αυτήν είναι δύσκολο να γίνουν αντιληπτοί και συνήθως δεν είναι υπέρβαροι.
3. Αδηφαγική διαταραχή
Η Αδηφαγική Διαταραχή χαρακτηρίζεται από επεισόδια υπερφαγίας στα οποία τα αδηφάγα άτομα συνήθως επιδικιώκουν να είναι μόνα τους.
Οι Αδηφάγοι νιώθουν έντονες τύψεις κάθε φορά που καταναλώνουν μεγάλη ποσότητα τροφής αλλά δεν καταφεύγουν σε αντισταθμιστικές συμπεριφορές όπως οι Βουλιμικοί.
Κατά κανόνα, όσουν πάσχουν από Αδηφαγική Διαταραχή έχουν προσπαθήσει πολλές φορές στην ζωή τους να κάνουν δίαιτα. Έχουν ταλαιπωρηθεί δηλαδή από τις συνεχόμενες προσπάθειες να χάσουν βάρος και μπορεί να έχουν δοκιμάσει οποιαδήποτε “μαγική δίαιτα” βρούν μπροστά τους.
Τι προκαλεί τις Διατροφικές Διαταραχές
Οι αιτίες των Διατροφικών Διαταραχών δεν είναι πλήρως κατανοητές.
Ερευνητικά δεδομένα υποδεικνύουν ότι γενετικοί, περιβαλλοντικοί και πολιτισμικοί παράγοντες αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, δημιουργώντας το έδαφος για την ανάπτυξή τους. Πιο συγκεκριμένα, οι πολιτισμικές πιέσεις για αδύνατο σώμα και οι κοινωνικές προσδοκίες μπορούν να επιδεινώσουν το πρόβλημα.
Το άγχος, τραυματικές εμπειρίες όπως η σεξουαλική κακοποίηση, τα χαμηλά επίπεδα ενδορφινών, συνδέονται επίσης με την εμφάνιση των διαταραχών πρόσληψης τροφής. Κάποια χαρακτηριστικά ακόμη που σχετίζονται είναι τελειομανία, η χαμηλή αυτοεκτίμηση και η εσωστρέφεια.
Τέλος, πολλοί γυμναστές ιδιαίτερα σε αθλήματα όπως το μπαλέτο, επιβάλλουν την δίαιτα και το λεπτό σώμα. Αυτό μοιραία αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης μιας Διατροφικής Διαταραχής.
Τι συνέπειες έχουν οι Διατροφικές Διαταραχές
Οι Διατροφικές Διαταραχές κρύβουν σοβαρές επιπτώσεις για την υγεία.
Δεν επηρεάζουν μόνο την ψυχολογική κατάσταση αλλά προκαλούν σοβαρές σωματικές επιπλοκές, όπως αναιμία, οστεοπόρωση, καρδιαγγειακά προβλήματα. Σε κάποιες περιπτώσεις υπάρχει πιθανότητα να είναι ακόμα και θανατηφόρες.
Η Νευρική Ανορεξία οδηγεί σε απώλεια οστικής μάζας, δυσκοιλιότητα, αναιμία, αφυδάτωση και κατάθλιψη. Στις γυναίκες ειδικότερα, μπορεί να προκληθεί διακοπεί τη εμμηνόροιας και διάφορα άλλα προβλήματα που σχετίζονται με το αναπαραγωγικό σύστημα. Επίσης, προκαλούνται ανισορροπίες στο σώμα που μπορεί να οδηγήσουν σε καρδιακή ανεπάρκεια και θάνατο.
Από την άλλη πλευρά, η Νευρική Βουλιμία σχετίζεται με προβλήματα στο γαστρεντερικό σύστημα και τα δόντια. Πιο συγκεκριμένα, μπορεί να προκληθεί γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, δυσκοιλιότητα, έλκος, ανισορροπία ηλεκτρολυτών ή ακόμα και καρκίνος του παχέος εντέρου.
Όσων αφορά την Αδηφαγική Διαταραχή, αυτή προκαλεί κατά κανόνα παχυσαρκία η οποία συνδέεται με υπέρταση, καρδιοπάθειες και τον σακχαρώδη διαβήτη. Τα αδηφάγα άτομα συνήθως έχουν διαταραγμένο ύπνο, μια κατάσταση που συνδέεται με άλλα νοσήματα όπως η κατάθλιψη κλπ. Τέλος, οι γυναίκες με Αδηφαγική Διαταραχή παρουσιάζουν διαταραχές στον κύκλο περιόδου και επηρεάζεται η γονιμότητα τους.
Αντιμετώπιση Διατροφικών Διαταραχών
Οι Διατροφικές Διαταραχές είναι διαγνωσμένες ασθένειες που προσδιορίζονται από καθορισμένα κριτήρια και συμπτώματα.
Οι συνέπειες τους είναι εξαιρετικά επιζήμιες για την υγεία των ασθενών, επομένως η έγκαιρη διάγνωση τους είναι εξαιρετικής σημασίας. Η θεραπεία είναι πολυδιάστατη και η βάση της πρέπει να είναι ένας ειδικά εκπαιδευμένος Διαιτολόγος Διατροφολόγος.
Σε κάποιες περιπτώσεις, ενδέχεται να απαιτείται εμπλοκή και άλλων ειδικοτήτων όπως Ιατρού, Ψυχολόγου ή Γυμναστή με ανάλογη εκπαίδευση. Σε γενικές γραμμές, η αποδοχή της ύπαρξης διαταραχής πρόσληψης τροφής από την πλευρά του ασθενή είναι ένα απαραίτητο βήμα προς την θεραπεία.
Ακολούθως και ανάλογα με την πάθηση, τηρούνται πρωτόκολλα θεραπείας που αρχικά αφορούν τον περιορισμό των εκκαθαρίσεων στην περίπτωση της Βουλιμίας ή την παύση απώλειας βάρους στην περίπτωση της Ανορεξίας. Στην περίπτωση της Αδηφαγίας, χρησιμοποιούνται ειδικές τεχνικές συμπεριφορικής εκπαίδευσης και εργαλεία καταγραφής συμπεριφοράς όπως ένα ημερολόγιο διατροφής.
Η θεραπεία οποιασδήποτε Διατροφικής Διαταραχής δεν είναι μια σύντομη διαδικασία και οι επαγγελματίες υγείας που εμπλέκονται πρέπει να διαθέτουν εξειδικευμένες γνώσεις για την ορθή αξιολόγηση και κατάλληλη διαχείριση τους.
Επιστημονική υποστήριξη για την θεραπεία Διατροφικών Διαταραχών
Νιώθετε ότι εσείς ή κάποιο αγαπημένο σας πρόσωπο έχει κάποιο από τα συμπτώματα που διαβάσατε παραπάνω και θέλετε να διαπιστώσετε εάν υπάρχει κάποια υποβόσκουσα διαταραχή πρόσληψης τροφής;
Μπορώ να σας βοηθήσω! Είμαι Διαιτολόγος Διατροφολόγος στις Σέρρες και πιστοποιημένος Master Practitioner στην αντιμετώπιση Διατροφικών Διαταραχών. Έχω τις γνώσεις να σας υποστηρίξω και να θέσουμε μαζί τις βάσεις της θεραπείας.
Αν διαμένετε μακρυά από τις Σέρρες, υπάρχει η δυνατότητα Online υποστήριξης και μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μου με όποιον από τους ακόλουθους τρόπους σας εξυπηρετεί:
- Καλέστε με στο 697 056 7958
- Στείλτε μου email στο Info@stavrosdemertzis.gr
- Συμπληρώστε την φόρμα επικοινωνίας στην ιστοσελίδα μου
